ما سرایت ترس را فرمان به ایستادن دادیم!

علی شمایلی

راز ماندگاری حکومت های خودکامه، چیزی نیست مگر آفرینش ترس در میان مردم. ترس پس از آفرینش توان شتابناک سرایت دارد و کافیست که دستگاه سرکوب تنی چند را با خشونت بکوبد و به مرگ بر خاک اندازد، پس از آن ترس درست به وسیله مردمان، دهان به دهان و سینه به سینه، پیاپی تولید و باز تولید می شود و هر دم بر آن با گزفه گویی افزوده می گردد؛ گوی مردمان واداده، با گزافه گویی فراوان در باره توان قدرت در سرکوب و از میان برداشت دیگران، فرصتی یافته اند تا ناتوانی و بی عملی خود را توجیه می کنند (در بیان گونه های شکنجه توسط زندانیان سیاسی برای مردم، از نظر نوع گفتار، عبارت بندی و واژه های برگزیده، می بایست بسیار هشیار بود که به جای خشم و کین، ترس را به دیگران انتقال نداد، کسانی می توانند به بهترین شکل این خاطرات تلخ را برای اگاهی مردم بیان کنند که بر ترس خود به تمامی چیره شده باشند، تا بتوانند به جای هراس، هیجان و شور را آفریده و منتقل نمایند). ولی این همه داستان حکومت های سرکوبگر نیست بلکه رویه دیگری دارد و آن هنگامی است که چندان از ترس بهره برده اند که دیگر برا نیست و نه تنها از کار می افتد بلکه در مهمترین بزنگاه تاریخی، نخست دلیران جان بر لب آمده و سپس مردم، بر ترس خود غلبه می کنند و دلیرانه پای در آوردگاه می نهند. نمی توان بی کرانه از ترس بهره برد، با هر بار بهره بردن از آن، توان اثربخشی آن کاسته می گردد، تا آنکه کسانی یافت می شوند که از همواره ترسیدن خسته اند و بر ترس خود می شورند. ترس در میان همه انسان ها حقیقت و امری شایع و برای نگهداشت انسان از خطر به آن نیاز است و نمی بایست کسی از ترس خود شرمگین باشد. مهم آن است که هر کس نخست ترس خود را دریابد، بپذیرد و سپس بر آن غلبه کند. به نظر می رسد که میان ترس تا دلیری، وجود خشم و ناامیدی اهمیت دارد؛ تو گویی خشم و ناامیدی ترس را به دلیری بدل می کند. در آغاز راه دلیری، غلبه هر کس بر ترس خود، او را شجاعتی می بخشد تا گام در راه مبارزه نهد. با هر بار چیرگی بر ترس و وارد میدان شدن، دلیری او هم افزوده می گردد . نکته مهم و شریف آن است که دلیری هم خود بشدت به اطرافیان سرایت می کند. بودن دلیران در میانه مردم، چون کانون های پر قدرت آفرینش و سرایت دلیری در میان آنان است. درست در اینجا همهنگام با انکه ترس و سرایت آن از میان می رود، دلیری با سرایت پرسرعت از کسی به دیگری، راه خود را در میان خلق می گشاید و هر دم شمارگان بیشتری از مردم بر ترس خود چیره می شوند و مبارزه را آغاز می کنند. این یک آغاز و آفریدنش نوین است!