آنچه باید مسدود می‌شد…
شیلا سیف‌الدینی *
ریشه و دلیل حوادث و اعتراضات هر چه که باشد از عدم احترام به ارزش‌های بنیادین و آزادی تا نارضایتی‌های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی، کنشگری مدنی جامعه‌ای روبه‌توسعه را نشان می‌دهد که در همه جوامع امری طبیعی و پذیرفته‌شده تلقی می‌شود و با ایجاد کانال‌هایی مانند احزاب، کمتر به سمت امنیتی شدن پیش خواهد رفت.
حاکمان و مدیران آگاه با پذیرش و دادن آزادی حق اعتراض بر طبق مواد مندرج در قانون اساسی به مردم، از گسترش خشم و عواقب سوء داخلی و خارجی آن جلوگیری می‌کنند و با توجه به نتیجه و برآیند سود و زیان عملکرد خویش در صحنه سیاست، واکنش مناسبی نشان می‌دهند.
وقتی رسانه آزاد داخلی در بین معترضین نیست، بدیهی است مردم به شبکه‌ها و کانال‌های ماهواره‌ای اقبال بیشتری نشان می‌دهند.
سیاست کنونی، انکار ماجرا، بازداشت و فرافکنی و بار بحران را بر دوش دشمنان انداختن و برخورد قهری بوده است.
جدای از حق دسترسی آزاد به اطلاعات، در شرایطی که اقتصاد کم‌جان فعلی با مشکلات تورمی بالا به‌حد کافی دست‌وپنجه نرم می‌کند، با محدودیت اینترنت و گاه قطع آن ضربه بیشتری بر معیشت و سرمایه مردم وارد کرده است.
طبق گزارش نت بلاکس، قطعی اینترنت روزانه ۳۶ میلیون دلار به اقتصاد ایران ضربه وارد کرده است.
بازاری که در شبکه‌های مجازی از جمله اینستاگرام رواج داشت و بسیاری از این پلتفرم‌ها برای تبلیغ و فروش کالا استفاده می‌کردند، اکنون با فیلترینگ عملا کسب‌وکار آنان مسدود شده است و به‌زعم بسیاری «باخت بزرگ تولید به فیلترینگ» با ضرر چند میلیاردی رقم خورده است.
غافل از آنکه آنچه که باید مسدود می‌شد روش‌ها و حرف‌های بسیاری بود که بر دوقطبی شدن و شکاف بین مردم می‌افزایند.
در مواجهه با اعتراضی که در کوتاه‌مدت به بحران تبدیل شده است و در چنین ضعف و بن‌بست استراتژی خودساخته‌ای، بهره‌برداری رسانه‌ای کشورهای منطقه و غرب و اپوزیسیون خارج از کشور از وضعیت فعلی را فراهم ساختن است.
پذیرش بحران، اقرار به اشتباه و تغییر سیاست‌های گذشته ساده‌ترین و عقلانی‌ترین راهکار با توجه به نتیجه و برآیند سود و زیان آن برای حاکمیت و کشور است.
به گفته رییس‌جمهور در سفر اخیر خود به نیویورک، دبیرکل سازمان ملل «انتونیو‌گوترش» از اینکه نتوانسته است در زمان اوج‌گیری کرونا و تحریم واکسن برای مردم ایران کاری انجام دهد از ایشان و مردم ایران عذرخواهی می‌کند؛ عملکردی آگاهانه و اخلاقی از سیاستمداری با رویکردی غیردینی!
در حکومت اسلامی که مسئولی خود را مبادی آداب مذهبی می‌داند عذرخواهی از مردم مطالبه‌گر، نه‌تنها مطابق چارچوب‌های اخلاقی، مذهبی و مدنی است، بلکه درک درست سیاستمدار از وقایع را نشان می‌دهد.
سیاستمداری که می‌فهمد زمانه «من می‌گویم و تو گوش کن»! اکنون به سر رسیده و آمادگی خود را برای ناشنیده‌های نسلی متفاوت اعلام می‌کند، با راهبرد مناسب از تسری بحران و تعمیق شکاف اجتماعی و خسران و فاصله بیش از پیش قدرت حکومت با قدرت مردم و سوءاستفاده‌های بین‌المللی جلوگیری خواهد کرد.
کارل پوپر در توصیف جامعه باز می‌گوید: “جامعه باز جامعه‌ای است كه تصميمات حكومت در آن مداوم، مورد انتقادات مستمر، تعديل و دگرگونی قرار می‌گيرد”. هراس و فرار از نقد دولت و حاکمیت و انفعال در تغییر، آتش بحران را گسترده‌تر می‌سازد…
*دکتری روابط بین‌الملل
